Jaka jest różnica między człowiekiem a lalką? Czy można przedstawić człowieka pod postacią lalki, a jeżeli tak, to po co? I co to ma wspólnego z Japończykami? Istnieje istotny związek między japońskim teatrem, którego aktorzy przedstawiani byli często na drzeworytach ukiyo-e, a teatralizacją młodopolskiej sztuki. Dotyczy to zarówno sposobu traktowania przestrzeni w obrazie na wzór teatralnej sceny, jak też przejawiającego się głównie w grafice „stylu sylwetowego”, redukującego postać ludzką do ekspresyjnego znaku. Streszczona ona zostaje do ciemnej, płaskiej sylwety, odcinającej się od jasnego tła. Tak dzieje się w dziełach Lautreca, Vuillarda, Bonnarda, Beardsleya, a w sztuce Młodej Polski – w wielu grafikach i rysunkach lub malarskich dekoracjach krakowskiej Jamy Michalikowej. Te wizerunki, tworzone często w konwencji karykatury, zawdzięczają wiele przedstawieniom aktorów z japońskich drzeworytów. W twórczości Witolda Wojtkiewicza, sytuującej się w nurcie groteski, następuje uprzedmiotowienie ludzkiej postaci, jej redukcja do posuwającej się mechanicznie sylwety o nieruchomej, zastygłej w mimicznym grymasie twarzy. Kreowana przestrzeń obrazowa zmienia się w teatralną scenę, na którą artysta wprowadza ludzi – marionety. W sztuce współczesnej przykłady japonizujących, traktowanych groteskowo postaci odnajdziemy w obrazach Teresy Pągowskiej, Grzegorza Morycińskiego i Jacka Sroki.

Utagawa Toyokuni I (1769–1825), Aktor Segawa Kikunojo w roli kobiety, seria: Portrety aktorów na scenie / Yakusha butai sugata-e, 1795–1796, drzeworyt barwny na papierze, 34,3 × 24,9 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie

Karol Frycz, Helena Sulima jako Rachel w sztuce Stanisława Wyspiańskiego „Wesele”, 1904, litografia barwna na papierze, 31,7 × 16,7 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie

Kitagawa Utamaro (1753–1806), Kurtyzana Umekawa, Chubei i  Magoemon / Keisei Umegawa, hikikyakuya Chūbei, Magoemon, seria: Zwierciadło kochanków w tysiącu opowieściach: chmury przesłaniające księżyc / Chiwa kagami tsuki no murakumo, ok. 1800, drzeworyt barwny na papierze, 33,9 × 24,6 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie

Witold Wojtkiewicz, Czułostkowi, 1904, akwarela, tusz, gwasz, kredka na papierze, 48,5 × 28 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie

Teresa Pągowska, Dovanna i duchy, 1990, tempera, akryl na płótnie, 150 × 140 cm, kolekcja prywatna

Jacek Sroka, Demon japoński, 2009, olej na płótnie, 27 × 41 cm, kolekcja prywatna

Grzegorz Moryciński, Z cyklu Dalekowschodnie klimaty, 2010–2011, pastel na papierze, 100 × 70 cm, kolekcja prywatna