Blogi Muzeum Literatury
Archiwum luty 2013
Data dodania: 19 lutego 2013

Rocznicową wystawę Brunona Schulza odwiedziło w Muzeum Literatury blisko 10 000 widzów, co w wypadku niewielkiego muzeum wydaje się wynikiem dobrym. W znacznym stopniu stało się tak za sprawą Bartłomieja Kwaska zarządzającego stroną internetową muzeum i Głównego Inwentaryzatora Andrzej Fietta. Pan Bartłomiej skłonił mnie do prowadzenia towarzyszącego wystawie blogu a pan Andrzej poprawiał cierpliwie błędy ortograficzne w moich tekstach.

Zatem skoro to działa, wypada w ten właśnie sposób zapowiedzieć wystawę kolejną, tym razem artysty współczesnego Grzegorza Morycińskiego, który jest świetnym malarzem i poetą, a wiadomo przecież, że Muzeum Literatury specjalizuje się w tworzeniu projektów łączących przestrzenie słowa i obrazu. Najpierw ponarzekajmy.

Ciężko organizować takie projekty. Problem z ich odbiorem polega przede wszystkim na niezrozumieniu znaczenia pojęcia „narracji” w sztukach plastycznych i na braku wyczucia nowych znaczeń tworzących się na styku słowa i obrazu. Trudno też zwerbalizować powstające w takich sytuacjach meta-komentarze.

Wspomniana wystawa Schulza, która proponowała poszerzenie interpretacji prozy wielkiego wizjonera poprzez jej zestawienie w dziełami plastycznymi innych twórców, została ciepło przyjęta przez publiczność, jednak recenzujący ją profesjonalni krytycy sztuki skupili się przede wszystkim na zagadnieniu dlaczego nocą, w Borysławiu, koło szybów naftowych szczeka pies, (choć, przyznać trzeba, że zdarzyła się też recenzja świetna – pióra pani Agaty Ławniczak zamieszczona w „Arttak”). Zatem z obawą przystępuję do realizacji kolejnego projektu „Lustra ciszy. Poezja i malarstwo Grzegorza Morycińskiego”.

Skąd te pretensjonalne z pozoru „lustra”? Ano wynikają one z faktu, że podstawową kategorią malarstwa Morycińskiego jest intymność i dominująca w nim cisza. Przyjęcie takiej postawy graniczy z samozagładą w czasach, gdy sztuka w swym zasadniczym zrębie pozostaje wrzaskliwa, ekshibicjonistyczna, stosuje strategie skandalu i prowokacji, uwikłana jest w publicystykę lub politykę. Ale w wypadku Morycińskiego to działanie świadome, to jak stwierdza artysta „odwracanie się tyłem do kreowanych mód”. Jednocześnie to wybór postawy twórczej malarza symbolisty, który pod powierzchnią zmysłowych wrażeń poszukuje znaczeń głębszych. Nie interesuje go malarski opis rzeczywistości, lecz dotarcie poprzez medium koloru i światła do istoty, do niedającego się opisać esse. Podobnie dzieje się w poezji Morycińskiego, ot choćby w wierszu „Wnętrze”:

Ścian perłowość
Srebrzysta powaga
Złotym ugrem wysłany
Prostokąt podłogi
Gęstniejący od umbry
Brzmiącej – kontrabasem

Z lewej fotel
Zielony
Kogoś przypomina
Był odszedł
(przed chwilą)
Obecność – zostawił

Grzegorz Moryciński, Kompozycja z blaskiem, 2011, olej na płótnie, własność artysty.

O blogu
Blog w całości poświęcony wystawom przygotowywanym przez Łukasza Kossowskiego. Dr Łukasz Kossowski jest kuratorem Działu Sztuki warszawskiego Muzeum Literatury. Stypendysta The British Council i Fundacji im. Lanckorońskich, doradca American Center for Polish Culture w Waszyngtonie. Autor wielu prestiżowych i nagradzanych wystaw, m.in.: „Inspiracje sztuką Japonii w malarstwie i grafice polskich modernistów” (1981), „Polska – Japonia, 1919-1999” (2000). Więcej.
Jego fascynacja sztuką przełomu XIX i XX wieku zaowocowała wystawami „Pejzaże Wojciecha Weissa” (1985), „Totenmesse. Munch. Weiss. Przybyszewski” (1995), „Koniec wieku. Sztuka polskiego modernizmu 1890-1914” (1997), „Młoda Polska. Słowa. Obrazy. Przestrzenie” (2008). Prace nad sztuką polskiego modernizmu zwieńczył napisaną wspólnie z żoną, prof. Ireną Kossowską, książką „Symbolizm. Młoda Polska” (Arkady, 2010). Twórczość Brunona Schulza propagował wystawami prezentowanymi na całym świecie, a dziedzictwo kulturowe polskiej emigracji przedstawił na ekspozycji „Skarby kultury polskiej ze zbiorów Biblioteki Polskiej w Paryżu” (2004). Temat relacji między sztuką a systemem totalitarnym podjął w ekspozycjach „Jan Lebenstein. Demony” (2005) i „Cudowne lata. Muzyka. Poezja. Malarstwo. Lata 70., 80.” (2009). Jest też autorem ekspozycji o tematyce religijnej, w tym wystawy „Spieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą. Wiersze ks. Jana Twardowskiego” (1999) i wystawy „Wielki Tydzień. Męka, Śmierć i Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa w sztuce polskiej XIX i XX wieku” (2003). Ukryj.
Muzeum Literatury
Ostatnie wpisy
Archiwa
Blogi Muzeum Literatury
Copyright © 2010-2016 Muzeum Literatury